Rondje ballen met mosterd voor op de envelop (FDC 808)

/in /door

Bitterbal wereldberoemd in Nederland, België, Indonesië en Suriname

Haarlem, 2 juni 2020 – De bitterbal is wereldberoemd in Nederland en de nauw aan Nederland verbonden landen. Deze kleine ronde vleeskroket is de meest geserveerde snack op het terras, in de kroeg, thuis of in de kantine. Sinds april dit jaar staat de bitterbal op de lijst van immaterieel erfgoed van Nederland. PostNL eert dit jaar vijf typisch Nederlandse etenswaren en gerechten door vijf verschillende postzegels uit te brengen. De hekkensluiter van de serie is de bitterbal. De Nederlandse Vereniging van Postzegelhandelaren ontwierp speciaal hiervoor een eerstedagenvelop. De postzegels en de eerstedagenvelop zijn vanaf 15 juni beschikbaar.

De kleine ronde vleeskroket wordt veelal geserveerd samen met een borrel. Een bittertje was dat ooit – vandaar de naam ‘bitterbal’. Bitter is de bal zeker niet, maar wel is het een van de meest populaire snacks van Nederland. Tegenwoordig worden bitterballen in alle varianten gemaakt en verorberd. Eigenlijk is alles lekker in een bitterbal; groente, vis, vlees. Eerdere onderwerpen uit deze serie zijn de rookworst, hagelslag, de wortel en tompouce.

Immaterieel erfgoed

De bitterbal is een afgeleide van de Franse vleeskroket, op zijn beurt een afgeleide van de risolles. In die vorm bestaat het gerecht al sinds de Romeinse tijd. Het recept van de Franse croquet werd door de kok van Lodewijk XIV in 1691 opgetekend in het boek Le cuisinier royal et bourgeois. Naar verluid werden de overblijfselen van de vleesmaaltijd, in de vorm van een ei en gepaneerd, opgediend als bijgerecht. De bitterbal is in deze soort het kleinste gepaneerde vleesragoutballetje. De Tilburgse Bitterballenkoningin Ilona de Wit heeft begin dit jaar een succesvolle aanvraag gedaan om de bitterbal op de lijst van immaterieel erfgoed van Nederland te krijgen.

Krokettenmotie

Het belang van de kroket en de bitterbal wordt in 1993 duidelijk. Jan Peter Balkenende diende een motie in waarin hij pleitte voor een bepaling dat de gemeenteraadsleden recht hebben op een kroket als de raadsvergadering tot na 23.00 uur duurde. Deze motie is aangenomen en is nog steeds van kracht. In de motie is bepaald dat een kroket of gelijkwaardige (vegetarische) snack wordt geserveerd als de vergadering tot na 22.00 uur duurt. In Nederland worden 300 miljoen kroketten per jaar geconsumeerd en minstens evenveel bitterballen. Dat zijn er zo’n 25 per persoon per jaar.

Typisch Nederlands

PostNL besteedt met de postzegelserie Typisch Nederlands dit jaar aandacht aan etenswaren en gerechten die kenmerkend voor ons land zijn. Op deze 5e postzegel staat de bitterbal centraal. Na de rookworst, hagelslag, de wortel en de tompouce, is het nu de beurt aan de bitterbal; hekkensluiter van de serie Typisch Nederlands. Op de eerstedagenvelop heeft de NVPH de mosterd en vlaggetjes erbij betrokken. En voor de liefhebber de receptuur op de envelop gezet.

Nederlandse kustlijn in vogelperspectief (FDC 809)

/in /door

Winterbadgasten, krijsers en pikkers van duin- en kustgebied

Haarlem, 2 juni 2020. Op de nieuwste serie postzegels van PostNL staan tien kustvogels. Alle tien staan ze op de Rode Lijst van broedvogels. In het duin- en kustgebied van Nederland broedt een belangrijk deel van de Nederlandse broedvogels. 87 vogelsoorten (44%) die in ons land broeden staan op de Rode Lijst. Met de uitgave van vier series van tien postzegels geeft PostNL, in samenwerking met Vogelbescherming Nederland, dit jaar aandacht aan enkele bedreigde vogelsoorten. De Nederlandse Vereniging van Postzegelhandelaren (NVPH) ontwierp speciaal voor deze tien postzegels met kustvogels een eerstedagenvelop. De postzegels en de eerstedagenvelop zijn vanaf 15 juni beschikbaar.

De sterke achtergrondkleuren van de postzegels contrasteren mooi met de tekening van de vogels. Die zijn overheersend wit, zwart en grauw, in de zomer, daarom overheerst het geel van strand en duin, de diepblauwe luchten en de gouden kleur van de zomerzon. Op het ontwerp van de envelop is dit contrast doorgezet in een afbeelding van twee sterns, een met een visje in de snavel om de ander te verleiden.

Vogelrijke kusten

In het duin- en kustgebied van ons land broedt een belangrijk deel van de Nederlandse broedvogels. De kust herbergt vogelsoorten die vrijwel nergens anders in Nederland voorkomen. De lange kustlijn strekt zich uit van zeereep, open duinen, kwelders en schorren tot en met struikgewas en bos in de binnenduinrand. Ook het agrarisch landschap dat aan deze natuurlijke biotopen grenst, zoals de polders op de eilanden, maakt voor duin- en kustvogels onderdeel uit van het leefgebied.

Rustplaats Nederland

Zeker in perioden van vogeltrek behoren de kusten tot de vogelrijkste gebieden van Nederland. Veel vogels volgen de kustlijnen als oriëntatiepunten op weg naar het noorden of het zuiden. Het Waddengebied en de Zeeuwse delta zijn voor veel kustvogels een cruciale schakel op de Oost-Atlantische trekroute. Deze loopt van Noordoost-Canada en Centraal-Siberië tot het uiterste zuiden van Afrika. In ondiepe zeeën als de Waddenzee, die bij laagwater deels droogvalt, is veel voedsel te vinden. De voorjaarstrek verloopt anders dan in het najaar omdat de vogels meer haast hebben. Hoe eerder ze in het broedgebied arriveren, hoe eerder ze de beste plekjes voor hun nest bezetten, hoe groter de kans op een goed broedseizoen.

Verzamelaars

Een gezamenlijke inzet is nodig om de schoonheid van de natuur in Nederland in stand te houden. Met deze derde serie postzegels brengt PostNL een ode aan de verscheidenheid van de natuur in Nederland. Die is veel groter en belangrijker dan wordt gedacht. Deze serie van tien kustvogels is het derde vel uit de serie ‘Beleef de Natuur’ 2020. In deze ‘postzegel-ode’ aan de natuur wordt dit jaar nog een serie uitgebracht met daarop tien bosvogels (september). Eerder dit jaar verschenen in deze serie Roofvogels en Uilen (januari), en Boerenlandvogels (februari).